Rutenettet i UTM-systemet på kartet peikar verken heilt mot magnetisk nord eller heilt mot geografisk nord. Kompassnåla i kompasset peikar mot den magnetiske nordpolen. Misvising er avviket mellom nord på rutenettet og magnetisk nord (Unger, 2010).
Skal du ta ut ein svært nøyaktig kompasskurs, må du ta omsyn til misvisinga (i grader). Misvisinga står alltid oppgitt på turkart. Legg merke til at ho vil endre seg over tid. Misvisinga varierer alt etter kvar du er i Noreg, frå ca. 11 grader austleg misvising i Aust-Finnmark til ca. 3 grader vestleg misvising på Vestlandet (Statens kartverk, 2021).
Mange stader er misvisinga så lita at du ikkje treng å ta omsyn til ho. I Troms og Finnmark og på Svalbard er derimot misvisinga så stor at det er heilt avgjerande å ta omsyn til ho når vi tek ut ein kurs.
Korrigering av kurs for misvising
Ved vestleg misvising legg vi til gradetalet som står i misvisinga. Ved austleg misvising må vi trekkje frå.
Vi korrigerer alltid kursen ETTER at vi har teke ut kursen på kartet, og før vi finn eit punkt i terrenget.
Ved til dømes krysspeiling der vi skal overføre kursen til kartet, må vi justere motsett veg. Vi korrigerer då kursen vi får, ved å justere 10 grader mot høgre dersom det er vestleg misvising, eller mot venstre dersom korrigeringa for misvisinga er austleg.
Her kan du rekne ut misvising
Artiklar i temaet
Ekvidistanse og målestokk (nynorsk)
Kartreferanse – for å fortelje kvar du er (nynorsk)
Meir om temaet
Orientering etter teikna i naturen (nynorsk)
Orientering i vinterfjellet (nynorsk)
Tekst:
Lars Christian Unger, Turlederboka (2010), bearbeidet av Gina Wigestrand, Snuitide (2022)